"Wat hebben we verkeerd gedaan?" Dat is een vraag die veel ouders zich stellen wanneer ze vaststellen dat hun kind verslaafd is. Het was alleszins de vraag die mijn ouders zich stelden. Als ouder is er niets pijnlijker dan te ontdekken dat je kind worstelt met een verslaving. Mijn eigen ouders kunnen erover meespreken. Of het nu gaat om drugs, alcohol, gamen of iets anders, de emoties kunnen overweldigend zijn. Je wilt je kind helpen, maar weet misschien niet waar je moet beginnen, en legt ook de schuld bij jezelf. De vraag "wat hebben we verkeerd gedaan" doet op dat moment niet terzake. In deze blog vertel ik aan de hand van mijn ervaring wat mini stapjes kunnen zijn.
1. Blijf kalm en ga voor open comunicatie
Wanneer je ontdekt dat je kind verslaafd is, is de eerste reactie vaak shock, boosheid of angst. Dit zijn volkomen normale emoties, maar het is belangrijk om niet overhaast te handelen. Ik herninner mij helder dat mijn ouders mij drugtesten gaven waardoor ik helemaal toeklapte. Ook als het problamtisch werd ontweek ik iedere confrontatie uit angst voor een straf of oordeel. Probeer daarom eerst te begrijpen waarmee je te maken hebt. en dat doe je niet door iemand omiddellijk te bestraffen. Probeer een omgeving te creëren waar je kind je vertrouwt om jou alles te vertellen. Zo kan je beter inschatten of je kind expirimenteert of echt problematisch gebruikt. Geef vooral aan dat ze bij jou zonder oordeel terecht kunnen als ze hulp willen. En durf als ouder ook tonen dat je niet alle wijsheid in pacht hebt op zo'n moment.
- Wat is de aard van de verslaving? Gaat het om middelen zoals alcohol of drugs, of een gedragsverslaving zoals gamen of gokken?
- Hoe lang speelt dit al? Dit helpt je in te schatten hoe ernstig de situatie is.
- zijn er onderliggende oorzaken? Stress, depressie of een gevoel van vervreemding kunnen de verslaving voeden.
Door rustig te blijven en informatie te verzamelen, creëer je een basis om op een constructieve manier te reageren. Belangerijk is wel om daarna niet de informatie tegen je kind te gebruiken dan krijg je weer het effect waardoor je kind terug stil word. Mijn eerstehands ervaring is dat je op dit moment beter kan aansturen op het zoeken van hulp (zonder dat dit dwingend over komt)
Soms is het gewoon kwestie van deze vraag te stellen: Denk je dat je nu hulp nodig hebt?
ook mijn eigen ouders dachten ooit: "wat hebben we verkeerd gedaan", ten onrechte. Verslaving is een ongelukige samenloop van omstandigheden.
2. Blijf open vragen stellen, zonder te veroordelen
Hoe voel je je op dit moment? of "Kun je me vertellen wat je doormaakt?" Dat zijn vragen die helpen om het gesprek open te houden. Jij maakt je zorgen, maar voor je kind is er misschien hellemaal geen probleem.
- Luister actief: Vaak is luisteren belangrijker dan praten. Laat je kind zijn of haar verhaal doen zonder te onderbreken. Blijf tijdens het gesprek nieuwsgierig. Vul niet meteen in wat je kind zegt met je eigen angstige verwachtingen.
3. Toon begrip, maar stel grenzen
Laat zien dat je bereid bent te helpen, maar wees ook duidelijk over de grenzen die je stelt rondom de verslaving. Ik zocht altijd manieren om mensen hun grenzen te verleggen, ook bij mijn ouders. Ik probeerde geld te lenen, kwam nauwelijks thuis, alleen als het mij uitkwam om dan later de frigo volledig leeg te eten en terug te vertrekken. De straat was mijn thuis gewonden.
Begrip is dus mooi en kan ervoor zorgen dat het contact in stand blijft. Maar grenzeloos begrip leidt tot het in stand houden van destructief gedrag. Terwijl ik voortdurend op zoek was naar manieren om de grenzen van anderen te verleggen, probeerde ik steeds meer te krijgen zonder verantwoordelijkheid te nemen. Zonder duidelijke grenzen voedt het begrip de verslaving alleen maar. Het is essentieel om als ouder grenzen te stellen, niet alleen voor het welzijn van je kind, maar ook voor jezelf. Door consequent en liefdevol je grenzen te bewaken, help je je kind om verantwoordelijkheid te nemen en een eerste stap richting herstel te zetten. Want grenzen bieden structuur en veiligheid, en die zijn onmisbaar om weer op het juiste pad te komen.
4. Zoek profesionele hulp
- Raadpleeg een therapeut: Een professional kan helpen om de situatie objectief te beoordelen en de juiste stappen te zetten. Een therapeut kan niet alleen je kind ondersteunen, maar ook jou als ouder begeleiden om beter om te gaan met de uitdagingen die een verslaving met zich meebrengt. Ze helpen je om patronen te herkennen en leren je hoe je constructieve gesprekken kunt voeren.
- Zoek gespecialiseerde verslavingshulp: Soms is de situatie te complex om thuis op te lossen. Ik heb uit eigen ervaring gezien dat opname in een kliniek, of een plek die je kind een veilige omgeving biedt soms noodzakelijk is om afstand te nemen van de triggers en routines die de verslaving voeden. Een kliniek kan ook de nodige intensieve zorg en therapie bieden die thuis simpelweg niet mogelijk zijn.
- Sluit je aan bij ouderondersteuningsgroepen: Dit is misschien wel de meest waardevolle stap die je kunt nemen. Er zijn ontzettend veel ouders die in dezelfde situatie zitten, en het delen van ervaringen kan enorm verlichtend zijn. In mijn eigen proces heb ik geleerd dat ik niet de enige was. In een ondersteuningsgroep kun je verhalen en tips uitwisselen met andere ouders die begrijpen wat je doormaakt. Het biedt niet alleen praktische adviezen, maar ook een emotionele steun die onmisbaar is.
De meerde gesprekken die ik voerde met mijn vader en moeder gingen door merg en been hoe ze toekeken hoe ik worsteltde met een verslaving. Het is een ingewikkelde en overweldigende situatie, soms voelde ze zich ook hypocriet en schuldig naar mijn meening foutief.
5. Ondersteun je kind, maar enable niet
Als ouder kan het uiterst uitdagend zijn om je kind te ondersteunen tijdens een verslaving zonder onbedoeld de verslaving te voeden. Het is cruciaal dat je kind zelf verantwoordelijkheid neemt voor het herstel, wat vaak betekent dat je duidelijke grenzen moet stellen, ook al is dat moeilijk.
- Vermijd het goedpraten van gedrag: Het is verleidelijk om excuses te maken voor je kind, maar dat helpt niet. Het is belangrijk dat je kind de gevolgen van hun acties onder ogen ziet.
- Stel duidelijke grenzen: Zorg voor heldere afspraken over wat wel en niet acceptabel is in huis. Grenzen bieden structuur en helpen je kind om verantwoordelijkheid te nemen.
- Bied emotionele steun: Laat je kind weten dat je er voor hen bent en dat herstel de hoogste prioriteit heeft. Steun hen, maar accepteer de verslaving niet.
6. Zorg ook voor jezelf
Het zorgen voor een kind met een verslaving kan je emotioneel en fysiek uitputten. Vergeet niet om goed voor jezelf te zorgen:
- Zoek steun: Praat met vrienden, familie of lotgenoten. Het delen van je ervaringen kan je helpen om de situatie beter te dragen.
- Maak tijd voor jezelf: Plan momenten voor ontspanning en rust om je energie op peil te houden.
Wil je meer advies en steun in een moeilijke tijd? Neem vandaag nog contact op met mij. Samen sta je sterker – zet de eerste stap naar herstel voor jezelf.